تحقیق و توسعه، محور اصلی ساختار نظام اداری کشور و توسعه پایدار و متوازن است. در ماده (64) قانون برنامه ششم توسعه و آییننامههای اجرایی ذیربط، ماده (56) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و ... بر کارآمدکردن نظام تحقیق و توسعه برای تبدیل ایدهها به محصولات یا خدمات و استفاده از نتایج فعالیتهای پژوهشی تأکید شده است. در این راستا، امور پژوهشی معاونت امور اقتصادی با هدف تولید علم و گسترش مرزهای دانش در سطح ملی، ارتقای جایگاه پژوهش و تحقیق در معاونت امور اقتصادی، کاربردیکردن دانش در سیاستگذاریها و تصمیمسازیهای اقتصادی و تحقق اهداف این معاونت در راستای سند چشمانداز ۲۰ ساله جمهوری اسلامی ایران، اقدامات متعددی بهشرخ ذیل را در دستور کار خود قرار داده است:
- عضویت در کمیسیونهای و کارگروههای تخصصی مرتبط با علم و فناوری؛
- انجام امور مربوط به کمیسیونهای تخصصی مرتبط با علم و فناوری؛
- تدوین و اصلاح قوانین و مقررات مرتبط با علم و فناوری؛
- تدوین چارچوب سیاستگذاریهای پژوهشی سالانه شورای پژوهشی و پیشنهاد به شورا جهت تصویب؛
- طراحی و استقرار نظام ارزیابی راهبردی و تنظیم و تدوین شاخصهای ارزیابی فعالیتهای پژوهشی؛
- نیازسنجی پژوهشهای مرتبط با حوزه عملکرد وزارت؛
- نیازسنجی اولویتهای تحقیقاتی حمایت از پایاننامههای تحصیلات تکمیلی مرتبط با حوزه عملکرد وزارت؛
- ایجاد ارتباط و انجام همکاریهای مشترک با واحدهای پژوهشی کشور (اندیشکدهها، گروههای پژوهشی و ...)؛
- انتشار کتب معاونت امور اقتصادی؛
- انتشار نشریات علمی-تخصصی (فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، فصلنامه سیاستهای مالی و اقتصادی، مجله اقتصادی)؛
- انجام امور مربوط به انعقاد قراردادهای پژوهشی-تحقیقاتی؛
- اعلام محورها و زیرمحورهای پژوهشی و اولویتهای تحقیقاتی حمایت از پایاننامههای تحصیلات تکمیلی در سامانه ساتع وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دانشگاهها و ... .
- اطلاعرسانی محورها و زیرمحورهای پژوهشی، اولویتهای تحقیقاتی حمایت از پایاننامههای تحصیلات تکمیلی، شناسنامه و همچنین نتایج طرحهای تحقیقاتی و پایاننامههای مصوب شورای پژوهشی و خاتمهیافته در سایت معاونت؛
- نظارت بر مراحل و چگونگی انجام طرحهای پژوهشی و پایاننامههای تحصیلات تکمیلی؛
- نشر و ترویج نتایج حاصل از تحقیقات انجامشده؛
- تدوین گزارشهای سیاستگذاری مستخرج از طرحهای پژوهشی انجامشده و مقالات منتشرشده؛
- نظارت بر حسن اجرای مصوبات شورای پژوهشی؛
- برنامهریزی، تنظیم فعالیتها و پیشنهاد بودجه پژوهشی سالیانه معاونت ذیربط بر اساس اولویتهای تعیینشده؛
- شناسایی و تعریف موضوعات و برنامههای علمی پژوهشی مشترک و برنامهریزی جهت تعامل با حوزه تخصصی دانشگاهها و دستگاههای مختلف؛
- تهیه گزارش سالانه، بر اساس ارزشیابی پیشرفت و کیفیت فعالیتهای پژوهشی؛
- جمعآوری و تجمیع گزارشهای عملکرد پژوهشی سالانه وزارت، جهت ارائه در جلسات شورای پژوهشی؛
- انجام بررسیها و مطالعات لازم جهت تهیه و پیشنهاد سیاستهای آموزشی جهت ارتقا و بهروزسانی سطح دانش در معاونت ذیربط؛
- تدوین برنامههای کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت آموزشی با همکاری کلیه دانشکدهها، مراکز و واحدهای پژوهشی ذیربط؛
- احصای اولویتهای آموزشی و شغلی-تخصصی سالانه معاونت متبوع؛
- انجام امور مربوط به شرکت همکاران محترم معاونت امور اقتصادی در دورههای آموزشی خارج از کشور؛
- برگزاری نشستهای تخصصی انتقال محتوای دورههای آموزشی خارج از کشور؛
- اعلام طرحهای پژوهشی در سامانه سمات شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری؛
- اطلاعرسانی در حوزه امور پژوهشی؛
- انجام راهنماییها و مشاورههای لازم درخصوص فعالیتهای تحقیقاتی وزارت؛
- راهبری سایت معاونت امور اقتصادی.