معرفی استان چهارمحال و بختیاری در یک نگاه

مساحت: ۱۶۴۱۱ کیلومترمربع

جمعیت براساس سرشماری نفوس و مسکن ۱۳۹۰ :

جمعیت استان در سال ۱۳۹۰،  ۸۹۵۲۶۳ نفر (۱.۱۹ درصد از جمعیت ۷۵۱۴۹۶۹۹ نفری کشور)، ۴۵۰۹۶۸ نفر مرد و ۴۴۴۲۹۵ نفر ز ن، ۵۲۱۰۷۱ نفر جمعیت شهری(۲۶۲۶۷۸ مرد، ۲۵۸۳۹۳ نفر زن) و ۳۷۲۷۴۶ نفر جمعیت روستایی (۱۸۷۵۵۵ نفر مرد، ۱۸۵۱۹۱ نفر زن) و مابقی غیر ساکن

تراکم نسبی در کیلومترمریع در سال ۱۳۹۰ پنجاه و پنج ، در سال ۱۳۸۵ پنجاه و دو نفر بوده

جمعیت در سال ۱۳۸۵ جمعیت استان ۸۵۷۹۱۰ (۱.۲۲ درصد از جمعیت کشور) 

از لحاظ جمعیتی پس از استان بوشهر و زنجان ، چهارمحال و بختیاری در جایگاه بیست و پنجم قرار دارد. (و استان های خراسان شمالی، خراسان جنوبی، کهگیلویه و بویر احمد، سمنان و ایلام پس از چهارمحال وبختیاری در جایگاه ۲۶ تا ۳۱ قرار دارند)

متوسط رشد سالانه جمعیت در فاصله زمانی از سال ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ معادل ۰.۸۶ درصد (این عدد در کشور ۱.۲۹ درصد بوده) شهری ۳.۳۳ روستایی ۲.۱۱- درصد

متوسط بعد خانوار در سال ۱۳۹۰ ، ۳.۸ (در سال ۱۳۸۵ ، ۴.۴ نفر)

مساحت خاکی استان ۱۶۳۲۸.۳ کیلومتر مربع (یک درصد از کل کشور ۱۶۲۸۷۷۰.۸) در جایگاه ۲۵ قرار دارد (بالاتر از قزوین، کهگیلویه و بویر احمد ،گیلان ،تهران، قم، البرز)

نسبت شهر نشینی ۵۸.۲ درصد (در سال ۱۳۸۵ ، ۵۱.۵ درصد بوده)

سرزمین: ۷۶% کوهها و تپه‌ها – ۲۴% دشت‌های آبرفتی و فلات‌ها

ارتفاعات: حدود ۲۵ قله با ارتفاع بیش از ۳۵۰۰ متر (شاه شهیدان، کلونچی، هفت تنان، دو زرده، هفت چشمه، هزار دره، کلار، ریگ، خوربه، سالداران، سبزکوه، احمد لیوه...)

چشمه‌ها: بیش از ۱۰۰۰ چشمه و بیش از ۳۰۰ چشمه آب معدنی (دیمه، سرداب، مولا، سرخون، آب سرده، مروارید، باغ رستم، کوهرنگ، سندگان...)

سدها (در حال بهره‌برداری، در دست احداث،  در دست مطالعات): بیش از ۳۱ سد (کارون۴، نعل اشکنان، بیدکان، تونل کوهرنگ، چغاخور، چشمه زنه هفشجان، خرسان، گهرو، سورک،  و...)

رودخانه‌ها: حدود ۲۰ رودخانه دائمی (کارون ، زاینده رود و...)

مناطق تحت مدیریت سازمان محیط زیست: ۷ منطقه با مساحت ۱۵۷۸۱۴ هکتار شامل ۵ منطقه حفاظت شده، ۱ پارک ملی و ۱ اثر طبیعی ملی (شیدا، سبزکوه، هلن، قیصری، لاله واژگون، تنگ صیاد، ...

آثار میراث فرهنگی: بیش از ۶۳۰  اثر ثبت شده در فهرست آثار ملی (۵۸۹ اثر تاریخی، ۴ اثر طبیعی، ۴۱ اثر معنوی) و ۴۵۰۰ اثر شناسایی شده

مفاخر ادبی و مذهبی: آیت‌الله دهکردی، عمان و دهقان سامانی، پژمان بختیاری، داراب افسر بختیاری، میرزا حبیب دستان بنی، ...

جنگل‌های زاگرس: حدود ۳۰۷ هزار هکتار

عشایر: ایل بختیاری با بیش از ۹۰ هزار نفر جمعیت معادل ۸ درصد از جمعیت عشایری

گونه‌های گیاهی و جانوری: بالغ بر ۹۲۳ گونه گیاهی با ارزش و ۲۹۴ گونه جانوری

تالاب‌ها: چغاخور، سولقان، گندمان، علی آباد، تالاب چال تر و چال خشک و... بیش از ۳۱۷۰ هکتار

صنایع استان: کارخانه قند شهرکرد، کارخانه ریسندگی بروجن، صنایع شیر و لبنی استان، تولید ورق فولاد خودرو، سیمان، برفاب و ...

امامزاده‌ها و اماکن زیارتی: بیش از ۱۰۷ مکان (امامزادگان حلیمه و حکیمه خاتون، حمزه علی، باباپیراحمد، سید سعید، سرپیر ، حیدر بن مالک و...)

جاذبه‌های فرهنگی:  فرهنگ بومی و عشایری، تعزیه خوانی، موسیقی و بازی‌های محلی

روستاهای هدف گردشگری: ۱۲ روستا (سرآقاسید، دزک، چلوان، هوره، یاسه چای، آتشگاه، دستگرد، آورگان، شیخ‌علیخان، دیمه،‌ سوادجان، ده چشمه)

موزه‌های استان: ۱۰ موزه (باستانشناسی، چالشتر، موزه لباس دزک، موزه آب، موزه صنایع دستی جونقان، دفاع مقدس، گنجینه آموزش و پرورش، موزه کیان، موزه شارقی، موزه محیط زیست و...)

آبشارها: دره عشق، آتشگاه، شیخ عالی، شیخ علیخان، سبزکوه (چهار آبشار: تنگ زندان، کرودی،... )، تنگ زندان، نیاکان، زردلیمه، تونل اول کوهرنگ، لندی (دو آبشار)،  پیرغار (فصلی)،  نیم ساعته بازفت، و...

غارها: سیدآقا عیسی، سراب، جهانبین، غار یخی چما، منج، خراجی، تانا، دیریزنو، شیخ رجب، اشگفت سیاه، آقا سید عیسی، تاپو، کهبد، کوه سوخته، کلاجیر، کر احمد، شهسوار، سر حد ساطح، رخ، دزک، دره برفگیر، اردل، میر شکار و...

قدیمی‌ترین آثار انسانی کشف شده: دوران پارینه سنگی (حدود ۱۰ تا ۱۱ هزار سال قبل)

صنایع دستی: حدود ۲۰۰۰ صنعتگر فعال، حدود ۱۲ هزار نفر مهارت آموخته، ۷۰ رشته هنری (قالی، قفل چالشتر، گبه، گلیم،جاجیم، سرانداز، نمد، حجاری، لباس محلی و ...)، دارای ۷ نشان یونسکو و ۲۰ نشان ملی

در سال ۱۳۹۲ صادرات صنایع دستی از گمرک استان، فقط در رشته نمد حدود ۳۱۴ هزار دلار بوده است.

 سوغات استان: گز، عسل طبیعی، محصولات زراعی و باغی، گیاهان داروئی و غذایی، صنایع دستی، فرش و ...

زمینه های سرمایه گذاری در بخش گردشگری استان: احیاء ابنیه تاریخی و بهره برداری عمومی از آنها، ایجاد دهکده های تفریحی، ایجاد تاسیسات ورزشی و سرگرمی (پیست ورزش های زمستانی، ورزش های آبی و رفتینگ و...)، ایجاد هتل و مراکز اقامتی شهری، سرمایه گذاری در مناطق نمونه گردشگری استان (مصوب هیأت وزیران)، مدیریت کانون های گردشگری طبیعی، ایجاد کمپینگ های توریستی و...

مناطق نمونه گردشگری: ۱۵ منطقه (شیدا، بازفت، دیمه، سامان، چغاخور، شهریاری، سراب باباحیدر، شلیل، بارز، ارمند، گندمان، امامزاده حمزه علی(ع)، سیاسرد، پیرغار، بهشت‌آّباد)